Απώλεια εργασίας

Η απώλεια της εργασίας αποτελεί μια σοβαρή, επιβαρυντική συνθήκη τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για το οικογενειακό του περιβάλλον. Πρόκειται για μια σημαντική ανατροπή σε προσωπικό επίπεδο με άμεσο αντίκτυπο στην συναισθηματική του κατάσταση. Το άτομο που χάνει την δουλειά του δέχεται ένα χτύπημα στην αυτοπεποίθησή του, βιώνει ένα αίσθημα ανεπάρκειας καθώς και έντονη ανασφάλεια για το μέλλον. Ταυτόχρονα αισθάνεται ότι χάνει τη θέση του ως ισότιμο μέλος του ζευγαριού ή της οικογένειας, εφόσον έχει μειωθεί η ικανότητά του να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι του(ς). Έρχεται αντιμέτωπο με έντονα συναισθήματα θυμού και θλίψης, που επιτείνονται από μια άισθηση απώλειας ελέγχου αλλά και συνακόλουθης ματαίωσης, λόγω της αδυναμίας του να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που προκύπτουν.

Η απώλεια εργασίας λειτουργεί συχνά ως στάδιο αναπροσαρμογής όπου το άτομο καλέιται να ξεπεράσει το στιγματισμό της αποτυχίας, ώστε να κινητοποιηθεί με σκοπό την επίλυση της κατάστασης. Η αμφισβήτηση ή η υποτίμηση της αξίας του, η διατύπωση αμφιβολιών σχετικά με τη δυνατότητά του να ανατρέψει την κατάσταση, ιδιαίτερα όταν αυτές προέρχονται από τον σύντροφο, ακυρώνουν την όποια προσπάθεια και κινδυνεύουν να εγκλωβίσουν το άτομο σε αρνητισμό και αποφυγή. Οι οικονομικές δυσκολίες που προκύπτουν ως φυσικό επακόλουθο, επιτείνουν ακόμη περισσότερο την απομάκρυνση του ζευγαριού, τις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις και οδηγούν συχνά σε ολοκληρωτική ρήξη.

 

Συνεπώς, η υποστηρικτική στάση του συντρόφου και της ευρύτερης οικογένειας είναι συχνά καθοριστική στην ενθάρρυνση του ατόμου ώστε να ισορροπήσει την απώλεια. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται από τις ισορροπίες που διατηρούσαν μέχρι στιγμής στη μεταξύ τους σχέση. Τα παράπονα και οι εντάσεις που προϋπάρχουν βρίσκουν ευκαιρία να εκφραστούν με αφορμή μια συνθήκη κρίσης, γεγονός που επιδεινώνει τις επιπτώσεις της νέας κατάστασης όχι μόνο για μόνο για αυτόν που θίγεται άμεσα αλλά και για τον κοντινό του περίγυρο.

“το άτομο καλείται να ξεπεράσει το στιγματισμό της αποτυχίας, ώστε να κινητοποιηθεί με σκοπό την επίλυση της κατάστασης.”

Η αίσθηση ότι οι σημαντικοί άλλοι διατηρούν την καλή εικόνα για εκείνον και συνεχίζουν να πιστεύουν στις δυνατότητές του να βγει από την δύσκολη κατάσταση, αποτελούν σημείο αναφοράς που θα επιτρέψει στο άτομο να ανασυντάξει τις δυνάμεις του και να κινηθεί προς την εξεύρεση και αξιοποίηση των εναλλακτικών του. Επομένως, ο σεβασμός και η αναγνώριση της μεταξύ τους προσφοράς, όταν προϋπάρχει, λειτουργούν σαν δίχτυ ασφάλειας για τις νέες πιέσεις και επιτρέπουν στο άτομο ως μονάδα και στο ζευγάρι ως ενότητα να ξεπεράσουν τη νέα δυσκολία και να συμμαχήσουν για μια λύση που λειτουργεί προς όφελος όλων. Σε μια περίοδο κρίσης, όπου όλα κλονίζονται, αμφισβητούνται ή μοιάζουν να καταρρέουν, ο ψυχολόγος μπορεί να προσφέρει υποστήριξη βοηθώντας το άτομο να εκφράσει τα αγωνίες, να μοιραστεί ανάγκες και συναισθήματα και να αναζητήσει νέες ισορροπίες και προοπτική πέρα από την ανασφάλεια των συνθηκών που βιώνει.

Φώνη Τζιτζιμίκα, Ψυχολόγος