Διαπίστωση αιτιών συγκρούσεων

Στις ανθρώπινες σχέσεις η σύγκρουση είναι κάτι αναπόφευκτο, αναμενόμενο και συχνά υγιές. Όσο πιο κοντινή είναι η σχέση, τόσο περισσότεροι οι λόγοι των διαφωνιών και των αντιπαραθέσεων. Συχνά ωστόσο οι διαφωνίες αυτές κινούνται σε δύο επίπεδα, το επιφανειακό και το λανθάνον. Απαραίτητη προϋπόθεση για να διαχειριστούμε και να επιλύσουμε τις εντάσεις είναι να διακρίνουμε ανάμεσα σε αιτίες και αφορμές.

” Όταν ένας από τους δύο αισθάνεται ότι παραμελείται … ενίοτε εκφράζει το θυμό του με αφορμή πρακτικά θέματα “

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στο ζευγάρι μπορεί να αφορά πρακτικά θέματα όπως ο ελεύθερος χρόνος (που και πως διατίθεται), οι αρμοδιότητες (ποιος κάνει δουλειές στο σπίτι, ποιος πληρώνει τους λογαριασμούς), τα οικονομικά θέματα (διαχείριση ή επένδυση χρημάτων), ο κοινωνικός περίγυρος (χρόνος που αφιερώνεται σε φίλους, προσωπικούς ή κοινούς), ο οικογενειακός περίγυρος (χρόνος και επαφές που δεν κατανέμονται ισότιμα), ή θέματα συναισθηματικής φύσης που άπτονται πιο άμεσα της επαφής του ζεύγους (τρυφερότητα, ζήλια, σεξουαλική επαφή και επικοινωνία) καθώς και θέματα διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Ωστόσο πολλά από αυτά μπορούν να λειτουργήσουν ως αφορμές για να εκφραστεί θυμός, παράπονο ή ένταση. Όταν ένας από τους δύο αισθάνεται ότι παραμελείται σε επίπεδο τρυφερότητας, επικοινωνίας ή διάθεσης χρόνου, ενίοτε εκφράζει το θυμό του με αφορμή πρακτικά θέματα, όπως οι δουλειές του σπιτιού, ή ως παράπονο για κάτι που αμελήθηκε και δεν διεκπεραιώθηκε.

Έτσι η διαφωνία μετατοπίζεται από το σημαντικό και ουσιώδες (επικοινωνία, μοίρασμα, ικανοποίηση από σχέση) στο πρακτικό και διαδικαστικό (ολοκλήρωση υποχρεώσεων, εκτέλεση εργασιών). Καθώς το διαδικαστικό κομμάτι είναι απαραίτητο για τη λειτουργία της καθημερινότητας, οι εντάσεις σε αυτό το επίπεδο μπορεί να είναι διαρκείς και εξαντλητικές, ένας καθημερινός πόλεμος χωρίς ανακωχή.

Ο ψυχολόγος μπορεί να συμβάλλει ώστε και τα δύο μέλη να κατανοήσουν, να παραδεχτούν και να μιλήσουν γι’ αυτά που πραγματικά τους ενοχλούν. Οι συγκρούσεις παύουν τότε να είναι μάταιες καθώς λειτουργούν ως ευκαιρία επικοινωνίας, ως μέσο αναγνώρισης των αναγκών και των συναισθημάτων κάθε μέρους της σχέσης.

Φώνη Τζιτζιμίκα, Ψυχολόγος