Διαχείριση κρίσεων
Διαζύγιο – ασθένεια – απώλειες
Στη ζωή ερχόμαστε συχνά αντιμέτωποι με αιφνίδια συμβάντα που ανατρέπουν τις ισορροπίες. Είτε πρόκειται για ένα χωρισμό, για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, είτε για μια σοβαρή ασθένεια, είμαστε αντιμέτωποι με νέα δεδομένα που ασκούν επιπλέον πίεση. Η αίσθηση της ανατροπής, ενός κεκτημένου που χάνεται για λίγο ή οριστικά, προκαλεί αντικρουόμενα συναισθήματα και δυσκολεύει τη διαχείριση της καθημερινότητας. Ο φόβος, ο θυμός, η απογοήτευση, η απελπισία είναι μόνο κάποια από τα συναισθήματα που βιώνουμε, και τα οποία καλούμαστε να αναγνωρίσουμε, να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε.
Η σκέψη και η κρίση θολώνει και μας παρασέρνει ενίοτε σε αντιδράσεις που μοιάζει να συμβαίνουν χωρίς τον έλεγχό μας, πριν καν προλάβουμε να τις σκεφτούμε. Άλλοτε, έχουμε την ανάγκη να αποσυρθούμε, καθώς όλα μοιάζουν να αλλάζουν, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Περισσότερο από ποτέ νιώθουμε την ανάγκη να πλαισιώσουμε τα συναισθήματά μας, να οργανώσουμε τις σκέψεις μας, να ανασυντάξουμε τις δυνάμεις μας.
“Με αφορμή την απώλεια, έχουμε την ευκαιρία να σκεφτούμε όσα δεν έχουν ειπωθεί και να επαναδιαπραγματευτούμε τις σχέσεις μας με τους άλλους.”
Ωστόσο, οι δυσάρεστες καταστάσεις, πολλές φορές μας αναγκάζουν να έρθουμε αντιμέτωποι με σημαντικά ζητήματα και παλιότερες δυσκολίες που έχουμε επιλέξει να αγνοήσουμε ή να προσπεράσουμε. Στην περίπτωση ενός διαζυγίου ή χωρισμού, μια σχέση που δεν ήταν ικανοποιητική αλλά από φόβο και ανασφάλεια δεν δοκιμάζαμε να αλλάξουμε, παύει να υπάρχει. Η λήξη της μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν απολογισμό, καθώς αποτελεί ευκαιρία για πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση των αναγκών μας, και δημιουργεί προοπτική για πιο ουσιαστικές επιλογές στο μέλλον.
Στην περίπτωση της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου, ερχόμαστε αντιμέτωποι με σκέψεις και συναισθήματα που δεν είχαμε πιθανόν καταφέρει να συνειδητοποιήσουμε. Ωστόσο, είναι κυρίως αυτά που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τις στάσεις και τις συμπεριφορές μας προς τα πρόσωπα του περιβάλλοντος. Με αφορμή την απώλεια, έχουμε την ευκαιρία να σκεφτούμε όσα δεν έχουν ειπωθεί, να αναγνωρίσουμε και να επεξργαστούμε ανομολόγητα συναισθήματα που πιθανόν επηρεάζουν συνολικά και άλλες σχέσεις μας.
Στην περίπτωση της ασθένειας, η αγωνία ή ο τρόμος αναφορικά με την υγεία -τη δική μας ή κάποιου κοντινού προσώπου- μπορεί να λειτουργήσει σαν ευκαιρία να αναθεωρήσουμε τί είναι σημαντικό και τι όχι, να θέσουμε στόχους και να αξιολογήσουμε πιο συνολικά τη ζωή μας και τις σχέσεις μας με τους γύρω μας.
Όταν οι γνώριμοι τρόποι και τα γνωστά σχήματα δεν λειτουργούν πλέον, είναι ευκαιρία να αμφισβητήσουμε τους δεδομένους τρόπους και να διαμορφώσουμε συνθήκες και επιλογές που είναι πιο κοντά στις ανάγκες μας.
Ο ψυχολόγος μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην κατάκτηση των νέων ισορροπιών.
Φώνη Τζιτζιμίκα, Ψυχολόγος
