Δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις

Ο δύσκολος δρόμος της διατήρησης των διαπροσωπικών σχέσεων

Οι κοντινές μας σχέσεις αποτελούν απαραίτητο κομμάτι της ζωής μας. Είτε πρόκειται για φιλικές ή ερωτικές, η παρουσία των τρίτων μας κάνει να αισθανόμαστε σημαντικοί και αποδεκτοί, μας προστατεύει από αισθήματα απομόνωσης, και θλίψης, που όταν διαρκούν οδηγούν συχνά στην κατάθλιψη.

Ωστόσο, η διατήρηση ισορροπημένων διαπροσωπικών σχέσεων δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Κάθε άτομο έχει τη δική του προσωπικότητα, διαφορετικές απόψεις και ανάγκες, διαφορετικές επιδιώξεις από μια σχέση, αλλά και έναν ιδιαίτερο τρόπο να αντιδρά σε όσα το δυσαρεστούν. 

“Οι σχέσεις με τους άλλους είναι αναγκαίες αλλά όχι αυτονόητες. Η σύναψη αλλά κυρίως η διατήρησή τους απαιτεί χρόνο και προσπάθεια”

Αυτή η διαφορετικότητα  γίνεται συχνά αφορμή για έντονες διαφωνίες που οδηγούν σε ρήξη με τους άλλους, χωρίς να μπορούμε πάντα να προσδιορίσουμε τους πραγματικούς λόγους της αντιπαράθεσης. Μάλιστα, όταν οι εντάσεις αποτελούν επαναλαμβανόμενο μοτίβο στις σχέσεις μας, είμαστε αντιμέτωποι με ερωτήματα αναφορικά με τις επιλογές μας. Πιάνουμε συχνά τον εαυτό μας αναλαμβάνει παρόμοιους ρόλους, να βιώνει παρόμοια συναισθήματα (απόρριψης, θυμού) που οδηγούν σε πανομοιότυπα σχήματα ή παρόμοια κατάληξη. Είναι άραγε αυτές οι ομοιότητες τυχαίες; Ποιά είναι η ευθύνη που μας αναλογεί ως προς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, είτε αυτές αφορούν την επιλογή των προσώπων με τα οποία σχετιζόμαστε είτε τη στάση και τη συμπεριφορά που υιοθετούμε απεναντί τους. 

Μήπως ο φόβος της απόρριψης μας αποτρέπει από το να είμαστε αυθεντικοί στη σχέση με τους άλλους; Σε ποιο βαθμό τσαλακώνουμε τις δικές μας ανάγκες, προσπαθώντας να προσαρμοστούμε στα μέτρα του άλλου, σ’ αυτό που νομίζουμε ότι περιμένει από εμάς για να μας αναγνωρίσει και να μας αποδεχτεί; Είμαστε αντίστοιχα ανεκτικοί στην όποια μικρή ή μεγαλύτερη διαφοροποίησή του από τις στάσεις και τις πεποιθήσεις μας; Ή μήπως η παραμικρή απόκλιση  από τα δικά μας «αυτονόητα», ερμηνεύεται ως συνολική αμφισβήτησή; Είμαστε αρκετά δοτικοί ή παραμένουμε θεατές και αποδέκτες του ενδιαφέροντος των άλλων, με κίνδυνο οι σχέσεις μας να ατονούν και να ξεθωριάζουν; Αισθανόμαστε αρκετά ενδιαφέροντες και σημαντικοί, ώστε οι άλλοι να ενδιαφερθούν για εμάς; Ή μήπως εμείς οι ίδιοι σαμποτάρουμε την επιθυμία τους να σχετιστούν μαζί μας, πριν καν προλάβουν να έχουν άποψη γι’αυτό, με συνέπεια να απομονωνόμαστε παλεύοντας με φόβους και αγωνίες, και στερώντας από τον εαυτό μας τη χαρά της επικοινωνίας; Ερωτήματα που είναι αναγκαίο να θέσει κανείς στον εαυτό του αλλά και να επεξεργαστεί στη συνεργασία με τον ψυχολόγο, ώστε να κατανοήσει και να διαχειριστεί ακατάλληλες επιλογές και επαναλήψεις που εγκλωβίζουν.

 

Σεβασμός και Επικοινωνία

Οι σχέσεις με τους άλλους είναι αναγκαίες αλλά όχι αυτονόητες. Η σύναψη αλλά κυρίως η διατήρησή τους απαιτεί χρόνο και προσπάθεια που χρειάζεται να επενδύεται αμοιβαία. Προϋποθέτουν σεβασμό που αφορά όχι μόνο τη στάση προς τον άλλον αλλά πρωτίστως προς τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας, έτσι ώστε οι επιλογές μας να προσφέρουν ικανοποίηση. Επενδύοντας στον αυτο- και αλληλο-σεβασμό αλλά και στην αυθεντική επικοινωνία, οι συγκρούσεις που προκύπτουν μετατρέπονται σε ζωτικό μέρος της σχέσης, που τη διαμορφώνουν και την εξελίσσουν χωρίς να κλονίζουν τα θεμέλιά της.

Φώνη Τζιτζιμίκα, Ψυχολόγος