Κατάθλιψη – Κάποια χαρακτηριστικά

Σωματική επιβάρυνση

• Διαταραχές/αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου (ξύπνημα μέσα στη νύχτα ή απόσυρση μέσω του ύπνου).

• Διαταραχή της όρεξης- απώλεια ή πρόσληψη βάρους.

• Μυικοί πόνοι,διαταραχές του πεπτικού,πονοκέφαλοι.

• Γενικευμένη κόπωση – απώλεια ενέργειας/διάθεσης για κινητοποίηση.

Νοητική-συναισθηματική επιβάρυνση

• Σκέψεις αναξιότητας-ανεπάρκειας.

• Έλλειψη πίστης στις δυνάμεις-παραίτηση από διεκδίκηση σε σχέση με ανάγκες και επιθυμίες-ανηδονία.

• Συναισθήματα ντροπής και ενοχής.

• Αυξημένη αυτοκριτική/ευαισθησία στην κριτική και την απόρριψη-χαμηλή αυτοεκτίμηση.

• Δυσκολία στη συγκέντρωση ή στην απόδοση σε πνευματική εργασία.

Συνέπειες στη συμπεριφορά

• Αδυναμία οργάνωσης της καθημερινότητας- έκπτωση λειτουργικότητας.

• Κοινωνική απόσυρση – απώλεια διάθεσης για κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

• Προσωπική παραμέληση (εμφάνιση/υγιεινή).

Σημεία παρέμβασης

• Επικέντρωση στην εξωτερίκευση των συναισθημάτων.

• Ανάκτηση επαφής με ανάγκες και επιθυμίες.

• Καλλιέργεια επιείκιας προς τον εαυτό – αναγνώριση επιτευγμάτων.

• Αποφυγή σύγκρισης – αξιολόγηση προωπικών στόχων και πορείας για την κατάκτησή τους.

• Δημιουργική αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου.

• Ενεργοποίηση υποστηρικτικού οικογενειακού-κοινωνικού δικτύου.

• Ενίσχυση δημιουργικότητας.

• Ενίσχυση ικανότητας διαχείρισης αντικειμενικά δύσκολων συνθηκών (ανεργία/ματαιώσεις/απώλειες).

• Εντοπισμός και τροποποίηση φαύλου κύκλου αναξιότητας- πώς οι ίδιοι γινόμαστε οι δημιουργοί της δυστυχίας μας μέσα από επαναλαμβανόμενα σχήματα και εγκλωβισμούς.

Στόχοι θεραπείας

Ο ψυχολόγος μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά ως προς:

• Ικανότητα κατανόησης και ερμηνείας σχετικά με κακούς χειρισμούς και επιλογές.

• Προοπτική –  δυνατότητα αλλαγής/ ευκαιρία στο μέλλον για καλύτερη διαχείριση σε σχέση με αστοχίες του παρελθόντος.

• Επανορθωσιμότητα –  δυνατότητα να συγχωρέσουμε, να κατανοήσουμε λάθη του παρελθόντος και να επιλέξουμε κάτι διαφορετικό στο μέλλον, γεγονός που μας επιτρέπει να διορθώσουμε αναδρομικά όσο έχουμε παλαιότερα παραλείψει. 

• Ψυχική ενδυνάμωση– ενίσχυση αυτοπεποίθησης μέσα από αναγνώριση ικανοτήτων – ενεργοποίηση αποθεμάτων ενέργειας.

Φώνη Τζιτζιμίκα, Ψυχολόγος